Nguyên tắc Kinh tế Tuần hoàn

Kinh tế tuyến tính hoạt động theo mô hình 'Khai thác - Sản xuất - Tiêu dùng - Vứt bỏ'. Ngược lại, kinh tế tuần hoàn được thiết kế để loại bỏ chất thải và ô nhiễm, giữ cho sản phẩm và vật liệu được sử dụng càng lâu càng có thể ở giá trị cao nhất. Nó chuyển từ mô hình 'vứt bỏ' sang mô hình 'phục hồi'.

Theo Ellen MacArthur Foundation, ba nguyên tắc đó là: 1. Loại bỏ chất thải và ô nhiễm ngay từ khâu thiết kế. 2. Giữ cho sản phẩm và vật liệu được sử dụng lâu nhất có thể ở giá trị cao nhất. 3. Tái tạo các hệ thống tự nhiên.

Tái sử dụng là việc dùng lại một sản phẩm cho cùng một mục đích hoặc mục đích khác mà không cần xử lý nhiều (ví dụ: đổ đầy lại chai nước). Tái chế là quá trình xử lý vật liệu thải để biến chúng thành vật liệu hoặc sản phẩm mới (ví dụ: nấu chảy chai nhựa để làm sợi polyester). Trong hệ thống tuần hoàn, tái sử dụng được ưu tiên hơn vì nó tiết kiệm năng lượng hơn.

Là một mô hình kinh doanh tuần hoàn, nơi khách hàng trả tiền để sử dụng một sản phẩm thay vì sở hữu nó. Ví dụ, thay vì bán bóng đèn, công ty Signify (trước đây là Philips Lighting) cung cấp 'dịch vụ ánh sáng'. Điều này khuyến khích nhà sản xuất tạo ra các sản phẩm bền, dễ sửa chữa và dễ tái chế.

Là việc thiết kế các sản phẩm sao cho chúng có thể được tháo dỡ một cách dễ dàng vào cuối vòng đời. Điều này cho phép các bộ phận được sửa chữa, thay thế, hoặc tái chế một cách hiệu quả, thay vì phải nghiền nát toàn bộ sản phẩm.

Upcycling là quá trình biến đổi chất thải hoặc sản phẩm không mong muốn thành sản phẩm mới có chất lượng và giá trị cao hơn (ví dụ: làm túi xách từ vỏ bạt xe tải cũ). Downcycling là quá trình biến đổi vật liệu thành sản phẩm có chất lượng thấp hơn (ví dụ: tái chế giấy nhiều lần làm cho sợi giấy ngắn lại và yếu đi).

Chắc chắn có. Nó bao gồm việc giảm thiểu lãng phí thực phẩm, biến rác thải thực phẩm thành phân compost hoặc năng lượng (biogas), và áp dụng các phương pháp nông nghiệp tái tạo giúp phục hồi sức khỏe của đất đai.

Nó không chỉ giúp bảo vệ môi trường. Kinh tế tuần hoàn có thể tạo ra các cơ hội kinh doanh mới, giảm sự phụ thuộc vào nguồn tài nguyên khan hiếm, tăng cường khả năng chống chịu của chuỗi cung ứng, và xây dựng mối quan hệ bền chặt hơn với khách hàng.

Là một chính sách môi trường yêu cầu các nhà sản xuất phải chịu trách nhiệm đối với toàn bộ vòng đời của sản phẩm họ tạo ra, bao gồm cả việc thu hồi, tái chế và xử lý sau khi người tiêu dùng sử dụng xong. Việt Nam đã bắt đầu áp dụng EPR từ năm 2024.

Đây là một quá trình chuyển đổi lớn đòi hỏi sự hợp tác từ nhiều phía: các chính phủ cần tạo ra các chính sách khuyến khích, các doanh nghiệp cần đổi mới trong thiết kế và mô hình kinh doanh, và người tiêu dùng cần thay đổi thói quen mua sắm và thải bỏ.